На 5 февруари 2020 година Европската комисија ја усвои и објави новата методологија во однос на процесот за пристапување во ЕУ, со документот „Зајакнување на процесот на пристапување-кредибилна перспектива за пристапување на Западниот Балкан во ЕУ.“

Со овој документ се дава понатамошна недвосмислена поддршка за европската перспектива на Западен Балкан која е заснована на заслуги за полноправно членство во ЕУ. Од страна на Комисијата дадени се конкретни предлози за промена на целиот процес на пристапување. Се укажува на потребата за подобрување на ефективноста на севкупниот пристапен процес и неговата имплементација, како и на важноста од градење поголема доверба кај сите засегнати страни.

Во таа смисла, методологијата одредува насоки за поголема кредибилност, предвидливост и динамизирање на процесот, посилно политичко управување и справување со структурните слабости во државите од пристапувањето:

  • Покредибилен процес: Процесот на пристапување треба да се заснова на взаемна доверба, самодоверба и јасни заложби од страна на Европската унија и Западен Балкан. Кредибилитетот треба да се зајакне преку уште посилен фокус на основните реформи, почнувајќи од владеењето на правото, функционирањето на демократските институции и јавната администрација, како и економијата на земјите-кандидатки. Кога земјите-партнери ги исполнуваат објективните критериуми, државите-членки се согласуваат да преминат напред во следната фаза на процесот, почитувајќи го пристапот заснован врз основа на основаност.
  • Посилно политичко управување: Политичката природа на пристапниот процес бара посилно политичко управување и ангажман на највисоко ниво. Комисијата предлага да се зголемат можностите за политички и политички дијалог на високо ниво, преку редовни самити ЕУ-Западен Балкан и засилени министерски контакти. Покрај тоа, државите-членки треба да бидат вклучени посистематски во следењето и прегледот на процесот. Сите тела според Договорот за стабилизација и асоцијација ќе се фокусираат многу повеќе на клучните политички теми и реформите, додека Меѓувладините конференции ќе обезбедат посилно политичко водење за преговорите.
  • Подинамичен процес: За да се обезбеди натамошен динамизам во преговарачкиот процес, Комисијата предлага преговарачките поглавја да се групираат во шест тематски кластери: основи; внатрешен пазар; конкурентност и инклузивен раст; зелена агенда и одржлива поврзаност; ресурси, земјоделство и кохезија; надворешни односи. Преговорите за секој кластер ќе бидат отворени како целина – по исполнувањето на почетните одредници – наместо на индивидуална основа. Преговорите за основите ќе бидат отворени први  и затворени последни, и напредокот на истите ќе го одреди целокупното темпо на преговорите. Временската рамка помеѓу отворање на кластер и затворање на одделните поглавја треба да биде ограничена, по можност во рок од една година, целосно да зависи од напредокот на реформите.
  • Попредвидлив процес: Со ова ќе обезбеди поголема транспарентност за тоа што ЕУ очекува од земјите за проширување во различните фази на процесот. Ќе биде појасно што можат да донесат позитивните последици од напредокот на реформите и кои ќе бидат негативните последици кога нема напредок.

Комисијата се надева дека државите-членки ќе го одобрат предлогот, паралелно со започнувањето на пристапните преговори со Северна Македонија и Албанија, пред Самитот на Европската унија-Западен Балкан во Загреб на 6 – 7 мај. На самитот, Комисијата ќе претстави план за економски и инвестициски развој на регионот, чија цел е интензивирање на присуството на ЕУ во регионот, помош во надминувањето на јазот во економскиот развој, како и обезбедување на социо-економски интеграции и владеење на правото за земјите од Западен Балкан.

Тематски кластери на поглавја за преговори

Основни вредности

Поглавје 23 – Правосудство и фундаментални права
Поглавје 24 – Правда, слобода и безбедност
Економски критериуми
Функционирање на демократските институции
Реформа на јавната администрација
Поглавје 5 – Јавни набавки
Поглавје 18 – Статистика
Поглавје 32 – Финансиска контрола

Внатрешен пазар

Поглавје 1 – Слободно движење на стоки
Поглавје 2 – Слободно движење на работници
Поглавје 3 – Право на основање и слобода на давање услуги
Поглавје 4 – Слободно движење на капитал
Поглавје 6 – Право на трговски друштва
Поглавје 7 – Право на интелектуална сопственост
Поглавје 8 – Политика на конкуренција
Поглавје 9 – Финансиски услуги
Поглавје 28 – Заштита на потрошувачи и здравствена заштита

Конкуренција и инклузивен раст

Поглавје 10 – Информатичко општество и медиуми
Поглавје 16 – Оданочување
Поглавје 17 – Економска и монетарна политика
Поглавје 19 – Социјална политика и вработување
Поглавје 20 – Претпријатие и индустриска политика
Поглавје 25 – Наука и истражување
Поглавје 26 – Образование и култура
Поглавје 29 – Царинска унија

Зелена агенда и одржлива поврзаност

Поглавје 14 – Транспортна политика
Поглавје 15 – Енергија
Поглавје 21 – Трансевропски мрежи
Поглавје 27 – Животна средина и климатските промени

Ресурси, земјоделство и кохезија

Поглавје 11 – Земјоделство и рурален развој
Поглавје 12 – Безбедност на храна, ветеринарна и фитосанитарна политика
Поглавје 13 – Рибарство
Поглавје 22 – Регионална политика и координација на структурни инструменти
Поглавје 33 – Финансиски и буџетски одредби

Надворешни односи

Поглавје 30 – Надворешни односи
Поглавје 31 – Надворешна, безбедносна и одбранбена политика